Alle pensioenregelingen moeten uiterlijk op 1 januari 2028 voldoen aan de Wet toekomst pensioenen (Wtp). De recente toelichting van de Belastingdienst laat zien dat een te late aanpassing meer impact heeft dan alleen op de toekomstige opbouw. In deze blog lees je waarom grip belangrijk is en hoe je dat organiseert binnen jouw organisatie.
Actuele ontwikkelingen rond de Wtp
De Belastingdienst heeft samen met het ministerie van SZW een memo gepubliceerd over de fiscale gevolgen van het niet tijdig aanpassen van pensioenregelingen. Dit memo was aanleiding voor brede media-aandacht omdat grote groepen werknemers risico lopen als werkgevers achterblijven.
Daarnaast volgt de regeringscommissaris voor het nieuwe pensioenstelsel de landelijke voortgang. Zij signaleert knelpunten en adviseert over waar actie nodig is. Die monitoring is waardevol, maar vervangt niet de verantwoordelijkheid van individuele werkgevers. Je moet dus weten hoe je eigen transitie ervoor staat.
Gevolgen van een te late Wtp-aanpassing
Wanneer een pensioenregeling niet op tijd wordt aangepast, kan deze fiscaal onzuiver worden. De pensioenaanspraak geldt dan niet langer als pensioen voor de fiscus. De gevolgen zijn aanzienlijk, zoals blijkt uit een voorbeeld uit het memo van de Belastingdienst. Bij een pensioenaanspraak van 200.000 euro op het moment van onzuiverheid kan het volgende gebeuren:
- de volledige waarde wordt belast als loon uit vroegere dienstbetrekking
- er kan revisierente bijkomen tot twintig procent
- de aanspraak gaat daarna mee in box 3
- het hogere belastbare inkomen kan gevolgen hebben voor aftrekposten en toeslagen
Daarnaast kunnen nabestaanden- en arbeidsongeschiktheidsdekkingen vervallen als de pensioenuitvoerder de regeling beëindigt. De werknemer houdt wel een civielrechtelijke aanspraak richting de werkgever, wat financiële risico’s met zich meebrengt wanneer een werkgever die verplichtingen niet kan dragen.
Hoe houd je grip op het proces?
Een gestructureerde aanpak helpt om te zorgen dat je transitie helder blijft en dat besluiten op tijd worden genomen. Deze punten geven richting:
- Is duidelijk wie verantwoordelijk is?
Leg vast wie de regie voert: HR, Finance, de directie of een combinatie daarvan. Zonder duidelijke eigenaar raakt het proces versnipperd. De verantwoordelijke volgt het traject, bundelt vragen en bewaakt de planning, zodat het overzicht behouden blijft.
- Weet je in welke fase je zit?
Elke transitie kent dezelfde stappen: analyse, overleg, besluitvorming, afspraken vastleggen en uitvoering. Zorg dat je weet waar jullie staan en wat de volgende stap is. Werk met een realistisch tijdpad en koppel stappen aan datums. Zo houd je ruimte voor overleg en voorkom je dat beslismomenten worden gemist.
- Hoe verloopt de afstemming met werknemers?
De Wtp raakt arbeidsvoorwaarden. Daarom moet je afspraken goed vastleggen en communiceren. Denk aan OR-advies of instemming, individuele communicatie en uitleg over gevolgen. Zorg dat documentatie volledig is, zoals correspondentie, onderbouwingen en afspraken die aansluiten op de uitvoering.
- Is er regelmatig contact met de pensioenuitvoerder of adviseur?
Je hoeft de regeling niet zelf te herzien, maar je moet wel weten hoe het tijdpad eruitziet en wat er van jullie wordt verwacht. Regelmatig contact helpt om te voorkomen dat er stappen blijven liggen of dat er onnodige vertraging optreedt.
- Zijn de gekozen afspraken goed verankerd in je processen?
Nieuwe afspraken vragen vaak om aanpassingen in HR- en payrollprocessen. Controleer tijdig of processen, taken en betrokken teams aansluiten op wat er straks uitgevoerd moet worden.